- تاریخچه
- ویژگی‌های جغرافیایی
- يادداشت‌ها
- پيوست‌ها
- پی‌نوشت‌ها
- جُستارهای وابسته
- سرچشمه‌ها
- پيوند به بيرون
[آثار تاریخی افغانستان] [کابل]
قصر دارالامان از بناهای تاریخی افغانستان است. این ساختمان بفاصله هشت کیلومتر به طرف جنوب غرب شهر کابل در حوزه چهاردهی که پیش از آن «افشارتپه» نام داشت، در سال‌های ۱۳۰۴-۱۳۰۶ خورشیدی و در زمان سلطنت امان‌الله خان، پادشاه وقت افغانستان و زیر نظر مهندسان آلمانی ساخته شد. این قصر، حدود ۱۵۰ اتاق بزرگ و کوچک داشت[۱] که تمام دستگاه دولتی دوره امانی از آن استفاده می‌کردند.[٢]
[↑] تاریخچه
قصر دارالامان، از شمار هفتاد ساختمان مدرنی است که به ابتکار جوزف بریکس (Josef Brix) همراه با یک تیم ۲۲ نفر از مهندسان آلمانی و هفتصد تن کارگر افغانی طی ده‌سال تا سال ۱۹۲۹ میلادی در دست ساخت بود. در آن زمان، مناسبات حسنه سیاسی بین دو دولت افغانستان و آلمان برقرار بود و در امور شهرسازی و اعمار ساختمان‌های دولتی افغانستان، این مهندسان آلمانی سهم بارز داشتند. در این میان، ساخت قصر دارالامان، که در زمان سلطنت شاه امان‌الله بنا شد، در سال ۱۳۰۴ خورشیدی زیر نظر مهندس والتر هارتن (Walter Harten) آلمانی آغاز و در سال ۱۳۰۶ به پایان رسید[٣].
مهندسان آلمانی در افغانستان در دهۀ ٢٠ قرن بیستم میلادی
امان‌الله خان این قصر را به‌نام خود و برای کاربرد دستگاه دولت ساخت، اما تنها کمتر از دو سال از آن استفاده کرد تا آن که سلطنتش سقوط کرد[۴].
کاخ دارالامان که قرار بود، محلی برای پارلمان جدید افغانستان شود، پس از سرنگونی شاه امان‌الله، سال‌ها متروک ماند و در سال ۱۹٦۹ میلادی دچار آتش‌سوزی گردید. سپس بازسازی و به موزه ملی در کابل تبدیل شد.
در زمان اشغال افغانستان توسط ارتش سرخ شوروی سابق، در سال ۱۹٧۸ میلادی، قصر دارالامان به آتش کشیده شد[۵] و در سال‌های دهه شصت خورشیدی وزارت دفاع افغانستان از این قصر استفاده می‌کرد و در کودتای ۱۶ دلو (بهمن) ۱۳۶۸ خورشیدی به‌رهبری ژنرال شهنواز تنی، وزیر دفاع پیشین افغانستان علیه دولت دکتر نجیب‌الله، این محل هدف بمباران قرار گرفت و بخشی از آن ویران شد.
پس از خروج نیروهای شوروی از افغانستان، دارالامان در جنگ‌های داخلی سال‌های دهه هفتاد خورشیدی توسط مجاهدین افغان آسیب بیشتری دید و سرانجام به‌ویرانه‌ای تبدیل شد و در دو دهه گذشته، مورد استفاده نبود[٦].
پس از خروج نیروهای شوروی از افغانستان، به‌خاطر کاربرد مجاهدین از این قصر به‌عنوان سنگر در دوران جنگ بر سر کابل، کاملا تخریب شده است.
هر چند در سال‌های گذشته کسی به بازسازی قصر دارالامان توجهی نداشت، اما در سال ۲٠٠۵ میلادی، برنامه‌ای برای بازسازی کاخ و پارک‌های اطراف آن ارائه شده است. به گفتۀ محمدیونس نواندیش، شهردار کابل، شورای وزیران بازسازی آن را در کنار قصرهای تاریخی دیگر مانند قصر چهل‌ستون و قصر تاج بیگ به شهرداری کابل واگذار کرده است[٧].
قصر تخریب‌شدهٔ دارالامان در حاشیهٔ شهر کابل.
شهردار کابل گفت: هنوز منابع مالی لازم برای اجرای طرح بازسازی، به‌طور دقیق برآورد نشده اما افزود: "تنها برای بازسازی قصر دارالامان به حدود ۳۰ میلیون دلار اعتبار نیاز است"[٨].
- «بر اساس محاسبه مقدماتی، برای بازسازی قصر دارالامان ۳۰ میلیون دلار ضرورت دارد و البته آن را دوباره بررسی می‌کنیم و خواهیم دید که چقدر هزینه کار دارد. بررسی خواهیم کرد که قصر دارالامان چه قدر، چهل ستون و تاج بیگ چه قدر پول نیاز دارد تا آن‌ها را بازسازی کنیم.»[۹]
با این حال، شهردار کابل گفت که کار بازسازی این بنا همراه با بناهای چهل‌ستون و تاج بیگ از روز جمعه، ۱۴ اسد (مرداد) ۱٣۹٠ آغاز شده و هزینه کارهای مقدماتی آن را شهرداری کابل از بودجه خود خواهد پرداخت.[۱٠]
اکنون قصر دارالامان محل استقرار نیروهای نظامی آیساف است. این بنا پس از بازسازی مقر پارلمان آینده افغانستان خواهد شد. برای روند بازسازی این کاخ، در آلمان بنیادی به‌نام "بنیاد دارالامان"، زیر نظر و حمایت مالی والتر شل (Walter Scheel) تأسیس شده است.
[↑] ویژگی‌های جغرافیایی
قصر دارالامان با مختصات: ۹٫۴۷″ ۷′ ۶۹° شرقی ۵۴٫۷۸″ ۲۷′ ۳۴° شمالی، به‌فاصله هشت کیلومتر در طرف جنوب غرب شهر کابل در حوزه چهاردهی واقع شده است[۱۱].
این قصر، در دهه ۱۹٢٠ میلادی، دو سال پیش از سقوط دولت امانی، بر روی تپه پشت قصر تاج بیگ که کاخ ملکه ثریا همسر شاه امان‌الله بود، در مساحتی حدود ... هکتار ساخته شد و در نظر بود که ساختمان پارلمان تازه بنیاد افغانستان شود[۱٢].
[↑] يادداشت‌ها
يادداشت ۱: اين مقاله برای دانشنامهی آريانا توسط مهدیزاده کابلی برشتۀ تحرير درآمده است.
[↑] پيوست‌ها
پيوست ۱:
پيوست ٢:
پيوست ۳:
پيوست ۴:
پيوست ۵:
پيوست ۶:
[↑] پی‌نوشت‌ها
[۱]- شهرداری کابل بازسازی قصرهای تاریخی را آغاز کرده است، بخش فارسی بی بی سی: جمعه ٠۵ اوت ٢٠۱۱ - ۱۴ مرداد ۱٣۹٠
[٢]- قصر دارالامان، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
[٣]-
[۴]-
[۵]- کاخ دارالامان (Darul-Aman-Palast)، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد (به زبان آلمانی)
[٦]-
[٧]-
[٨]-
[۹]-
[۱٠]-
[۱۱]-
[۱٢]- کاخ دارالامان (Darul-Aman-Palast)، ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد (به زبان آلمانی)
[↑] جُستارهای وابسته
□ کابل
□ آثار تاریخی کابل
□ شاه امان‌الله
□ جنگ‌های داخلی مجاهدین
[↑] سرچشمه‌ها
□
□
□
□
[↑] پيوند به بیرون
□ [1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20]
